ကခ်င္ တိုက္ပြဲမ်ားၾကားက ေျမစာပင္ ကေလးငယ္မ်ား

ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းမွ ကေလးငယ္ ႏွစ္ဦး (ဓာတ္ပုံ – စိုင္းေဇာ္ / ဧရာ၀တီ)

by နန္းဆိုင္ႏြမ္

အနံ႔အသက္ အလြန္ဆိုးရြားၿပီး ေမွာင္မည္းက်ဥ္းေျမာင္းသည့္ အခန္းအတြင္းရွိ ခုတင္ေပၚတြင္ အဝတ္အစား ညစ္ပတ္ ေပေရေန ေသာ ကေလးငယ္မ်ား ေဆာ့ကစား ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ကေလးငယ္မ်ား၏ အခန္းသည္ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္း၏သျဖင့္ ႏွစ္ထပ္ခုတင္ျဖင့္ ထားရသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကေလးငယ္မ်ား၏ အေဆာင္ကို ေယာက်ာ္းေလး အေဆာင္ႏွင့္ မိန္းကေလး အေဆာင္ဟူ၍ ခြဲျခားထားသည္ ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။

ယင္းအေဆာင္တြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ကေလးငယ္မ်ားသည္ အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္(KIA)အၾကား ျဖစ္ ပြားသည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေရွာင္ေျပး ခိုလံႈေနထိုင္ၾကရသည့္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္သည္။ တိုက္ပြဲ စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွ ယခုအခ်ိန္ အထိ အေဆာင္တြင္ ေနထိုင္ၾကရသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ကေလးငယ္ အမ်ားစုသည္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည့္ ၃ ႏွစ္နီးပါး ၾကာျမင့္ခ်ိန္ ကာလအထိ ၎တို႔၏ မိဘမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုႏိုင္ျခင္း မရွိၾကေသးေၾကာင္း သိရသည္။

အသက္ ၆ ႏွစ္ အရြယ္ မူလတန္းေက်ာင္းသူ မေဘာက္ခြမ္က “အႏု၊ အဝ (အေဖ၊ အေမ) ကို ေတြ႔ခ်င္တယ္၊ အႏု၊ အဝ ဘယ္ေရာက္ေနလဲ မသိဘူး။ ဒီကိုလာဖို႔ လမ္း ႏွစ္ရက္ ေလွ်ာက္လာရတယ္”ဟု ငို႐ိႈက္ေျပာဆိုသည္။

အဆိုပါ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕ အနီးရွိ လြယ္ကန္ေက်းရြာ အတြင္းမွ ထြက္ေျပးလာသည့္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အသက္ ၁၀ ႏွစ္ အရြယ္အထိ ရွိသည္။

ကေလးငယ္မ်ားသည္ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ မိုင္ဂ်ာယန္ၿမိဳ႕နယ္ ပါေထာင္ဒုကၡသည္ စခန္းရွိ အေဆာင္မ်ားတြင္ ေန ထိုင္ ၾကရၿပီး မူလတန္းအရြယ္ ကေလးငယ္ ဦးေရ စုစုေပါင္း ၂၀ဝ ေက်ာ္ ေတြ႔ရသည္။

ကေလးငယ္မ်ား ေနထိုင္သည့္ အေဆာင္အခန္း ထဲတြင္ အိမ္သာႏွင့္ေရခ်ိဳးခန္းမ်ားပါ အတူတြဲထားသျဖင့္ အနံ႔အသက္မ်ား အလြန္ ဆိုးရြား လ်က္ရွိၿပီး ယင္ေကာင္ႀကီးမ်ား တဝီဝီ ပ်ံသန္းလ်က္ ရွိသည္ကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ရသည္။

ကေလးငယ္မ်ားကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ေပး ေနသည့္ ပါေထာင္ ဒုကၡသည္စခန္း အေဆာင္မႉးႏွင့္ ဆရာမျဖစ္သူ ေဒၚႏူးေတာင္က “ကေလးေတြက အခုထိ မိဘေတြနဲ႔ ျပန္မေတြ႔ရ ေသးဘူး။ တခ်ိဳ႕ေတာ့ အဆက္အသြယ္ ရတယ္။ အမ်ားစု ကေတာ့ မိဘနဲ႔အဆက္ အသြယ္မရၾကဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ကေလးငယ္မ်ားသည္ စခန္းရွိ အေဆာင္တြင္ ေနရစဥ္ ကာလပတ္လံုး ဝတ္စရာ အဝတ္အစား ၄ စံု၊ ၅ စံုသာ ရွိသျဖင့္ ၎တို႔၏ အဝတ္အစားမ်ားသည္ ညစ္ေထး ေပါက္ၿပဲေနၿပီး ေအးခဲသည့္ ရာသီခ်ိန္တြင္ ေန႔စဥ္ ေရမခ်ိဳးျခင္း၊ တကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ အားနည္း သျဖင့္ ညစ္ပတ္ေနသည္။ မ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ႏွင္းပက္၍ အက္ကြဲ ေနၿပီး ႏွပ္ေခ်းေျခာက္မ်ား ကပ္ေနျခင္း၊ ေျခသည္း လက္သည္းမ်ား အၾကားတြင္ ေခ်းအထပ္ထပ္ျဖင့္ မည္းညစ္ ေနျခင္း တို႔ကို ျမင္ခဲ့ရသည္။

“သူတို႔ေတြက အရမ္းငယ္လြန္း အားႀကီးေတာ့ ဒီေနရာကို ဘာလို႔ ေရာက္လာၾကလဲဆိုတာ ေသခ်ာ မသိၾကဘူး။ ေပ်ာ္ပြဲစား ခရစၥမတ္ပြဲ လာၿပီး က်င္းပေနၾကရတယ္လို႔ ထင္ေနၾကတယ္။ ကေလးေတြကို သနားလည္း သနားမိတယ္။ ကေလးေတြ မ်ားေတာ့ သူတို႔ က်န္းမာေရး အတြက္လည္း ေသခ်ာလိုက္ မၾကည့္ ႏိုင္ဘူး။ စားေသာက္ဖို႔၊ စာသင္ၾကား ေပးဖို႔ ကလည္း ေတာ္ေတာ္ခက္ ေန တယ္”ဟု ဆရာမ ေဒၚႏူးေတာင္က ဆိုသည္။

အေဆာင္ေန ကေလးငယ္မ်ားကို နံနက္ ၇ နာရီတြင္ ထမင္းတႀကိမ္ ေကြ်းၿပီး ညေန ၅ နာရီတြင္ တႀကိမ္ ေကြ်းေၾကာင္း သိရသည္။ ကေလးငယ္မ်ားသည္ အစားအေသာက္ စားၾကရာတြင္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရွိဘဲ ဟင္းရည္ေသာက္ခ်က္ေကြ်းပါက စြန္တန္၊ ပဲဟင္းရည္ မ်ားသာ စားေသာက္ရသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

“ကေလးေတြကို တေန႔ထမင္းႏွစ္နပ္သာ ေကြ်းႏိုင္တယ္၊ အရြက္နဲ႔ ဟင္းရည္ပဲ ေကြ်းႏိုင္ပါတယ္။ အသားဟင္းကေတာ့ တလမွ ႏွစ္ႀကိမ္သာ ေကြ်းႏိုင္တယ္”ဟု ဆရာမ ေဒၚႏူးေတာင္က ေျပာသည္။

ကေလး အမ်ားစုသည္ အစာအိမ္ ေရာဂါ ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း၊ မိုးရာသီႏွင့္ ေဆာင္းရာသီမ်ား၌ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ၊ အေအးမိေရာဂါ၊ ဝမ္း ပ်က္ေရာဂါမ်ား အျပင္ အာဟာရ မျပည့္ၾကသည့္ အတြက္ ကိုယ္ခႏၶာ အားနည္းၿပီး မၾကာခဏဆိုသလို ေနမေကာင္း ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

“ကေလးေတြကို စာသင္ရတာ သိပ္ အဆင္မေျပဘူး၊ သူတို႔ေတြက ဒီမွာ စာသင္ေနတာကို ေက်ာင္းလာတက္တယ္လို႔ မယူဆဘူး။ အိမ္ျပန္ စာျပန္သင္ရမယ္လို႔ပဲ ေတြးၾကတယ္”ဟု ေဒၚႏူးေတာင္က ေျပာသည္။ ကေလးငယ္မ်ား အတြက္ အဝတ္အစားမ်ား၊ ေက်ာင္းသံုး ပစၥည္းမ်ားလည္း လိုအပ္ေနသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

စစ္ေဘးေရွာင္ ေျပးလာရင္း ဒုကၡသည္စခန္းရွိ အေဆာင္တြင္ ေနထိုင္ေနရသည့္ အသက္ ၁၀ ႏွစ္ အရြယ္ သံုးတန္း ေက်ာင္းသူ မရြယ္ဒင္က “အခုထိ အႏူနဲ႔အဝကို မေတြ႔ေသးဘူး၊ သူတို႔ကိုေတြ႔ခ်င္တယ္။ အဆက္အသြယ္လည္း မရဘူး။ ဒီမွာေနရတာ မေပ်ာ္ဘူး” ဟု မ်က္ရည္ဝဲကာ ေျပာသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ေက်ာင္းတက္ေနခ်ိန္တြင္ ေသနတ္သံေၾကာင့္ ေက်ာင္းဆရာမႏွင့္ အတူ ထြက္ေျပးလာသည္ ကိုသာ ယခုအထိ မ်က္စိထဲတြင္ မွတ္မိေနေသးေၾကာင္း၊ စစ္သားမ်ားကိုလည္း ေၾကာက္ရြံ႕ေၾကာင္း၊ ရြာျပန္ၿပီး ေက်ာင္းျပန္ တက္ခ်င္ေၾကာင္း၊ မိဘႏွင့္ ေမာင္ႏွမမ်ားကို လြမ္းေၾကာင္းႏွင့္ အေဆာင္တြင္ ေနရသည္ကို မေပ်ာ္ရႊင္ေၾကာင္း မရြယ္ဒင္က ငို႐ိႈက္လ်က္ေျပာ ျပ သည္။

အေဆာင္တြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ကေလးငယ္ တခ်ိဳ႕သာ မိဘႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရရွိေသာ္လည္း မိဘမ်ားက ကေလးမ်ားကို လာ ေရာက္ေတြ႔ဆံုႏိုင္ျခင္း မရွိၾကေသးေၾကာင္းႏွင့္ ကေလးငယ္တခ်ိဳ႕၏ မိဘမ်ားသည္ တိုက္ပြဲအတြင္း ေသဆံုးသြားေၾကာင္း ဆရာမ ေဒၚႏူးေတာင္က ေျပာသည္၊

ထို႔အျပင္ တခ်ိဳ႕မိဘမ်ားသည္ လမ္းစရိတ္ မရွိသျဖင့္ မိမိတို႔၏ ကေလးငယ္မ်ားကို လာေရာက္ မေတြ႔ဆံု ႏိုင္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

ပါေထာင္စခန္းတြင္ လံုၿခံဳေရး တာဝန္ယူေနသူ ဦးေနာ္ဆန္းက“က်ေနာ္တို႔ စခန္း တာဝန္ခံေတြကေတာ့ စစ္သားဝတ္စံုနဲ႔ စစ္ပစၥည္း ဆို ကမ့္ထဲ ဝင္ခြင့္ မေပးဘူး၊ ကေလးေတြက စစ္ဝတ္စံု ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္ ေနၾကတယ္”ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။ ကေလးငယ္မ်ား၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ကမ့္အျပင္ ထြက္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ထားသည္ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။

အေဆာင္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ကေလး ၂၀ဝ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ဆရာမ အင္အား ၁၂ ေယာက္သာ ရွိသျဖင့္ ကေလးမ်ားအတြက္ တကိုယ္ ေရ သန္႔ရွင္းေရး၊ က်န္မာေရးကိစၥမ်ား ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရန္ ပ်က္ကြက္မႈမ်ား ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ျခင္မ်ားရွိေနသျဖင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျဖစ္ ပြားမည္ကို ပူပန္ေနရသည္ဟု ဦးေနာ္ဆန္းက ေျပာျပသည္။

ယခု ေႏြရာသီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ နီးလာသျဖင့္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္ သဒၵါ၊ ဂီတ သင္တန္းႏွင့္ အျခား သင္တန္းမ်ားကို သင္ၾကားေပးရန္ စီစဥ္ေပးေနေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။

အဆိုပါ အေဆာင္တြင္ မူလတန္း ကေလးငယ္ မ်ားသာ ေနထိုင္ၾကရၿပီး မူလတန္း ပညာသင္ႏွစ္ ၿပီးဆံုးပါက အလယ္တန္း ေဘာ္ဒါေဆာင္ကို ပို႔ေပးေၾကာင္း၊ မိုင္ဂ်ာယန္တြင္ မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းဟူ၍ ေဘာ္ဒါေဆာင္ သံုးခု ရွိေၾကာင္း ဦးေနာ္ဆန္း က ေျပာသည္။

မူလတန္း၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ေဘာ္ဒါေဆာင္ သံုးခုေပါင္းတြင္ ကေလးငယ္စုစုေပါင္း တေထာင္ေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း၊ ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ကေလးအမ်ားစုသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွ စစ္ေဘးေရွာင္ ထြက္ေျပးလာၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

“တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေတာ့ ကေလးေတြ တသိုက္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း လြယ္ကန္ ေက်းရြာကေန ေတာလမ္းအတိုင္း ေလွ်ာက္ လာၾကတာ ၂ ရက္ၾကာတယ္။ စာသင္ေနတုန္း ထြက္ေျပးလာၾကေတာ့ ဘာမွမပါဘူးေလ၊ ရြာေတြေရာက္မွ ရြာက လူေတြကို အကူ အညီ ေတာင္းၿပီး ေနရတယ္။ အဲဒီကေနမွ လူႀကီးေတြ အစီအစဥ္နဲ႔ မိုင္ဂ်ာယန္ကို ေရာက္လာတာပါပဲ။ ေတာထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ လာတုန္းကဆို ကေလးေတြကို သနားတယ္။ သူတို႔ေတြက အရမ္းငယ္ေသးတယ္ေလ၊ ေတာထဲမွာ ေသနတ္သံၾကားရင္ ကေလး ေတြက ေအာ္ငိုၾကေသးတယ္။ အဲဒီလို အျဖစ္အပ်က္ေတြ ေနာက္ထပ္ မႀကံဳခ်င္ေတာ့ဘူး”ဟု ကေလးမ်ားႏွင့္အတူ စစ္ေရွာင္ေျပး လာ သူ ဆရာမ ေဒၚႏူးေတာင္က အေတြ႔အႀကံဳကို ျပန္ေျပာျပသည္။

ေဘာ္ဒါေဆာင္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားကို မိဘမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရေအာင္ကူညီ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနေၾကာင္း၊ ကေလးတခ်ိဳ႕သည္ မိဘမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရေသာ္လည္း အတူ ျပန္ေနရန္ အေျခအေန မေပးေသးေၾကာင္း၊ တခ်ိဳ႕ ကေလး ငယ္မ်ားသည္ ေဝးလံေသာ ေနရာမ်ားက ထြက္ေျပး ေရာက္ရွိလာၾက သျဖင့္ အဆက္အသြယ္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ခက္ခဲေနေၾကာင္း လူမႈကူညီေရး အဖြဲ႔ တခုျဖစ္သည့္ ဝမ္ေပါင္နင္းထြဲ အဖြဲ႔မွ ေဒၚေမရီေတာင္က ေျပာသည္။

အေဆာင္ေနသည့္ ကေလးငယ္ အားလံုးသည္ သူစိမ္းမ်ားကို ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကေၾကာင္း၊ မိဘရင္ခြင္ကို ျပန္ေရာက္ရန္ ေတာင့္ တ ေနၾကၿပီး မိမိတို႔ေနရပ္တြင္ ေက်ာင္းျပန္တက္ခ်င္ ေနၾကေၾကာင္း ဆရာမ ေဒၚႏူးေတာင္က ေျပာျပသည္။

“တိုက္ပြဲေတြ ျမန္ျမန္ၿငိမ္းေအးၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ ရြာမွာ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း စာျပန္သင္ခ်င္ၿပီ”ဟု ၎က တိုးတိတ္ ျဖည္းေလးစြာ ေျပာ ဆိုသည္။

သို႔ေသာ္ အစိုးရ စစ္တပ္ႏွင့္ KIA အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ား၏ ဆႏၵအတိုင္း မိဘႏွင့္ ျပန္လည္ ေတြ႔ဆံု ေရး၊ ဇာတိေနရပ္၌ ေအးခ်မ္းစြာ ပညာျပန္သင္ၾကားေရး အေျခအေနမ်ားက အလွမ္းေဝး ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။     ။

ဧရာ၀တီ http://burma.irrawaddy.org/article/2014/05/12/58714.html