နဂါးႀကီးႀကိဳက္တဲ့ ယြမ္တစ္သိန္းတန္ ျမန္မာသတို႔သမီး

  ‘‘တ႐ုတ္ျပည္ဘက္မွာ အႏွိပ္ခန္းဖြင့္မယ္။ သမီးကို အဲဒီမွာ အလုပ္ေပးမွာ။ အျပင္ထြက္စရာလည္း မလိုဘူး။ ေအးေအး ေဆးေဆး သက္သက္သာသာပဲ။ လစာလည္းေကာင္းတယ္။ စပြန္ဆာလည္းရွိတယ္။ သမီးေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ခ်မ္းသာေတာ့မွာ’’

အသက္(၂၀)အရြယ္ မပံု႔ပံု႔ (အမည္လဲႊ)အား တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္ဘက္သို႔လိုက္ကာ အလုပ္လုပ္မည္ဆိုလွ်င္ မပင္မပန္းဘဲ ေငြမ်ားစြာရၿပီး ခ်မ္းသာႏိုင္မည့္အေၾကာင္းကို အသက္သံုးဆယ္ေက်ာ္အရြယ္ အမ်ဳိးသမီးက သူမ၏လက္တြင္ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ ေရႊလက္ေကာက္မ်ားကို တခြၽင္ခြၽင္လႈပ္ယမ္းရင္း ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။

‘‘ဟိုေရာက္ၿပီး ကိုယ္ႀကိဳက္တာေတြ႕လို႔ တ႐ုတ္ေယာက္်ားကို ယူမယ္ဆိုရင္လည္းရတယ္။ ကိုယ္က ဘာမွလုပ္စရာမလိုဘူး။ တစ္လကို ေငြသိန္းခ်ီရမွာ။ ေျခာက္လတစ္ခါ ကိုယ့္မိဘဆီ ျပန္လည္လို႔ရတယ္။ တ႐ုတ္ေယာက္်ားနဲ႔ယူၿပီး ကေလးေမြးေပးရင္ သူတို႔က ပိုသေဘာက်တယ္’’ဟု ထိုအမ်ဳိးသမီးက ဆက္ေျပာသည္။

အသားျဖဴျဖဴ၊ ခႏၶာကိုယ္ပါးလွပ္လွပ္ႏွင့္ ဆံပင္ကို အေရာင္ဆိုးထားေသာ မပံု႔ပံု႔အား ၎ေခၚေဆာင္သည့္ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္သို႔လိုက္ၿပီး အလုပ္လုပ္မည္ဆုိလွ်င္ မ်ားစြာအဆင္ေျပႏိုင္ေၾကာင္းကို ရႊန္းရႊန္းေ၀ေအာင္ ေျပာေနသည္။ ပံု႔ပံု႔လိုအမ်ဳိးသမီးငယ္ေလးမ်ားအား တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားထံ ေရာင္းစားမည္ဆိုလွ်င္ အျမတ္ေငြ ၿမိဳးၿမိဳးျမက္ျမက္ အျမန္ရမည္ကို အမ်ဳိးသမီးႀကီးက သိေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္သို႔ လိုက္ခဲ့ရန္ ေျပာျပစည္း႐ံုးေနစဥ္မွာပင္ လမ္းစရိတ္အျဖစ္ က်ပ္သံုးသိန္းကို မပံု႔ပံု႔အား တစ္ခါတည္း ထုတ္ေပးလိုက္သည္။

၂၀၁၄ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက မႏၲေလးၿမိဳ႕စြန္ရပ္ကြက္ရွိ တဲအိမ္ငယ္အတြင္း အမ်ဳိးသမီးႀကီးတစ္ဦးက ၎အား တ႐ုတ္ျပည္သို႔လိုက္ခဲ့ရန္ လာေရာက္စည္း႐ံုးေခၚေဆာင္သည့္ အေၾကာင္းမ်ားကို မပံု႔ပံု႔ကတစ္ဆင့္ ျပန္လည္ေျပာျပေနျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္ဖက္သတို႔သမီးရွားပါးေနေသာ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားထံ ေရာင္းစားရန္ ႏွစ္စဥ္ရာခ်ီေသာ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား လူကုန္ကူးခံေနရသည္။

အသိပညာဗဟုသုတနည္းပါးျခင္း၊ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းရွားပါးျခင္း၊ အိမ္တြင္းေရးမိသားစုျပႆနာမ်ားရွိျခင္း၊ ေငြေၾကးအလြယ္တကူ ရလိုျခင္းႏွင့္ ဘ၀ရပ္တည္ေရး အခက္ခဲျဖစ္ေနေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား လူပဲြစားမ်ားက အဓိကပစ္မွတ္ထားကာ လူကုန္ကူးရန္ ႀကိဳးစားေနမႈမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တစ္ေန႔တျခား မ်ားျပားလာေနေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံလူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ရဲတပ္ဖဲြ႕တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။

လူပဲြစားမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားအား တ႐ုတ္နယ္စပ္သို႔ လိမ္လည္စည္း႐ံုးေခၚေဆာင္ကာ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားထံ ေရာင္းစားခဲ့ၾကရာမွ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားႏွင့္ လက္ထပ္ယူရန္ ေပၚတင္စည္း႐ံုးကာ လူကုန္ကူးမႈမ်ားပင္ ရွိေနေၾကာင္း ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ေရး တပ္ဖဲြ႕စုမွဴး႐ံုး (မႏၲေလး)၏ တပ္ဖဲြ႕စုမွဴးျဖစ္သည့္ ရဲမွဴးေဖသိန္းေက်ာ္က ေျပာသည္။

 အဓမၼထိမ္းျမားလက္ထပ္ၿပီး လိင္ကြၽန္ျပဳရန္၊ ျပည့္တန္ဆာမ်ားအျဖစ္ ေစခိုင္းရန္၊ လုပ္အားေခါင္းပံုျဖတ္ရန္၊ ကိုယ္လက္အဂၤါႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ ကလီစာမ်ား ေရာင္းစားရန္ အပါအ၀င္ ပံုစံခုနစ္မ်ဳိးျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူကုန္ကူးမႈမ်ားအနက္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ အဓမၼလက္ထပ္ရန္၊ တ႐ုတ္မယားအျဖစ္ ေရာင္းစားရန္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားမွာ အဆုိးရြားဆံုး ျဖစ္ေနသည္။

၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူကုန္ကူးမႈ ၉၉၉ မႈ ဖမ္းဆီးအေရးယူႏိုင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသမီး ၁၈၀၀ ေက်ာ္ အပါအ၀င္ လူ ၂၂၀၀ ေက်ာ္ကို လူကုန္ကူးမႈအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ခဲ့သည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္မ်ားထဲမွ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖစ္ေသာ အမႈေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသုိ႔ အဓိက ဦးတည္ေသာ လူကုန္ကူးမႈမ်ားျဖစ္သည္ဟု လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးရဲတပ္ဖဲြ႕က ထုတ္ျပန္ထားသည္။

ျပည္တြင္းအလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနည္းပါးျခင္း၊ စား၀တ္ေနေရး အဆင္မေျပျခင္းႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ သတို႔သမီးလိုအပ္ခ်က္ မ်ားျပားေနျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား နည္းလမ္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ စည္း႐ံုးခံရကာ လူကုန္ကူးခံေနၾကရသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ရဲတပ္ဖဲြ႕မွဴး႐ံုးမွ ဒု-ရဲမွဴးမင္းႏိုင္က ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္၀န္းက်င္မွ စတင္ကာ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလးတစ္ဦးႏႈန္းသာ ယူရမည့္စနစ္ကို စတင္က်င့္သံုးခဲ့သည္။ ႐ိုးရာအစဥ္အလာအရ သားေယာက္်ားေလးကိုသာ တန္ဖိုးထားသည့္ တ႐ုတ္မိဘမ်ားေၾကာင့္ လက္ရွိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသားဦးေရသည္ အမ်ဳိးသမီးဦးေရထက္ သိသာစြာ ပိုမိုမ်ားျပားလ်က္ရွိေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအစိုးရ၏ ထုတ္ျပန္မႈမ်ားအရ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း တ႐ုတ္အမ်ဳိးသား သန္း ၄၀ မွာ အိမ္ေထာင္ျပဳရန္ သတို႔သမီးရွာမရဘဲ ျဖစ္ေနသည္။ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားအတြက္ သတို႔သမီးလိုအပ္ခ်က္မွာ ဆက္လက္ျမင့္တက္ေနမည္ျဖစ္ၿပီး လာမည့္ ၂၀၅၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ရန္ သတို႔သမီး သန္း ၅၀ လိုအပ္မည္ဟု ဆိုသည္။

ကုလသမဂၢ၏အဆိုအရ ကမၻာတစ္၀န္း အမ်ဳိးသားဦးေရမွာ အမ်ဳိးသမီးဦးေရထက္ ပိုမိုမ်ားျပားေနသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီး ၁၀၀ လွ်င္ အမ်ဳိးသား ၁၂၅ ဦး ရွိေနသည္ဟု ဆိုသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရွိ က်န္စီ၊ ဂြမ္ေဒါင္း၊ ဟိုင္နန္ႏွင့္ အန္ေဟြးျပည္နယ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသားဦးေရမွာ အမ်ဳိးသမီးဦးေရထက္ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပုိမ်ားေနသည္။ တ႐ုတ္႐ိုးရာဓေလ့အရ ထိမ္းျမားလက္ထပ္စရိတ္ႀကီးျမင့္ျခင္းႏွင့္ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီး အခ်ဳိးမညီျဖစ္ေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ မသန္စြမ္းသူ၊ ဆြံ႕အသူ၊ စိတ္ေပါ့သြပ္သူႏွင့္ အသက္ႀကီးသူ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားမွာ အိမ္ေထာင္ဖက္ရရန္ ခဲယဥ္းေနသည္။

ထို႔အတြက္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ျမန္မာ၊ လာအိုႏွင့္ ဗီယက္နမ္ေျမာက္ပိုင္းမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ တ႐ုတ္ေတာသားတို႔၏ အဓိကပစ္မွတ္ျဖစ္လာေနသည္။ ႏိုင္ငံျခားသူကို ၀ယ္ယူၿပီး ဇနီးမယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းျခင္းသည္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားေၾကာင့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာေနသည္ဟု ဆိုသည္။

ႏိုင္ငံအတြင္း သတို႔သမီးရွာမရေသာ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားက အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး ေငြေပး၀ယ္ယူကာ ဇနီးမယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းေနထိုင္ျခင္းသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ဓေလ့ထံုးစံတစ္ခုသဖြယ္ ျဖစ္လာေနသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးရဲတပ္ဖဲြ႕ ရဲမွဴးခ်ဳပ္၀င္းႏိုင္ထြန္းက သူ၏ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ငရဲခန္းႏွင့္ သားေကာင္တို႔ နားခိုရာဆုိသည့္ လူကုန္ကူးမႈပညာေပးစာအုပ္ႏွစ္အုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။

တ႐ုတ္နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ လူကုန္ကူးျခင္းႏွင့္ သတို႔သမီးအေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာေနၿပီး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားလည္း တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားထံ ေရာင္းစားရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ စည္း႐ံုးခံေနရသည္ဟု ဆိုသည္။ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားသည္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသမီးကို လက္ထပ္ေပါင္းသင္းခြင့္ရရန္ အနိမ့္ဆံုး ယြမ္ေငြငါးေသာင္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၃၀၀) ေပးအပ္ရၿပီး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးကို ဇနီးမယားအျဖစ္ ေပါင္းသင္းရန္ ၀ယ္ယူမည္ဆိုလွ်င္ ယြမ္ေငြႏွစ္ေသာင္း (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၀၀၀)သာ ေပးေခ်ရသည္ဟု တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္မွ သတို႔သမီးေအာင္သြယ္လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးက ေျပာေၾကာင္း ရဲမွဴးခ်ဳပ္၀င္းႏိုင္ထြန္း၏ စာအုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။

ထိုသို႔ ေစ်းႏႈန္းခ်ဳိသာျခင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္မိဘမ်ားမွာ လူကုန္ကူးပဲြစားမ်ားမွတစ္ဆင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ၀ယ္ယူၾကသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာနယ္စပ္အနီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕တြင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ၁၀ ဦးမွ ၁၅ ဦးအထိ ရွိေနသည့္ ရြာမ်ားပင္ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးရဲတပ္ဖဲြ႕မွ ရဲမွဴးခ်ဳပ္၀င္းႏိုင္ထြန္းက သူ၏ လူကုန္ကူးမႈပညာေပးစာအုပ္မ်ားတြင္ ေရးသားထားသည္။

တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားႏွင့္ ေပးစားခံရသူ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားမွာ အသက္ (၁၈) ႏွစ္အရြယ္ႏွင့္ (၄၅) ႏွစ္ၾကား အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံတြင္ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားပါ ပါ၀င္သည္ဟု ဒု-ရဲမွဴးမင္းႏိုင္ကေျပာသည္။ ရွစ္ႏွစ္အတြင္း တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားထံ ေရာင္းစားရန္ လူကုန္ကူးမႈ ၆၀၀ ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားအား တ႐ုတ္မွ အျမင့္ဆံုးေပး၀ယ္သည့္ေစ်းမွာ ယြမ္ေျခာက္ေသာင္းခဲြျဖစ္သည္ဟု ၎ကေျပာသည္။

တ႐ုတ္သို႔ ေရာင္းစားခံရၿပီးလွ်င္ အမ်ားစုမွာ ေန႔ခင္းဘက္တြင္ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ရၿပီး ညဘက္တြင္ တ႐ုတ္မယားအျဖစ္ ေနထိုင္ၾကရသည္။ လူကုန္ကူးခံရၿပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသူအခ်ဳိ႕သည္ အခ်ိဳ႕တ႐ုတ္အိမ္မ်ားတြင္ သားအဖသံုးေယာက္ကို လင္ေတာ္ရမႈမ်ားထိ ရွိသည္ဟုဆိုသည္။

‘‘လက္မပါတာ၊ ေျခႏွစ္ဖက္ျပတ္ေနတာ၊ နားႏွစ္ဖက္ကန္းေနတာ၊ စိတ္မႏွံ႔တာေတြျဖစ္ေနတဲ့ ေယာက္်ားေတြနဲ႔ ယူၾကရတာ။ တခ်ဳိ႕ဆို သားအဖသံုးေယာက္ေနတဲ့အိမ္ကို ေရာက္သြားတာမ်ဳိးရွိဖူးတယ္။ အဲဒါက် ျပည့္တန္ဆာ၀ယ္သလိုကို ျဖစ္သြားၿပီ’’ဟု ရဲမွဴးေဖသိန္းေက်ာ္က ေျပာသည္။

လူကုန္ကူးခံရသူ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ရင္နင့္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ရပ္မ်ားမွာ တစ္ေယာက္တစ္မ်ဳိးစီ မ႐ိုးႏိုင္ေအာင္ ရွိေနသည္။ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားအား သားေယာက္်ားေလး ေမြးေပးၿပီးပါက အျခားတ႐ုတ္အမ်ဳိးသားတစ္ဦးထံ ေလွ်ာ့ေစ်းျဖင့္ ျပန္လည္ေရာင္းခ်ခံရမႈမ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။

တ႐ုတ္ဇနီးမယားအျဖစ္ လူကုန္ကူးခံရၿပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားတြင္လည္း HIV၊ AIDS စသည့္ေရာဂါမ်ား၊ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာဒဏ္ရာမ်ား၊ ထိခိုက္မႈမ်ား ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ေဒသဖံြ႕ၿဖိဳးမႈနည္းေသာ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားမွာ လူကုန္ကူးမႈအႏၲရာယ္ အမ်ားဆံုးရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ေရး လာေရာက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ World Vision မွ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ေအာင္ေျမသာစံၿမိဳ႕နယ္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး လက္ေထာက္ စီမံခ်က္မန္ေနဂ်ာ ဦးေက်ာ္ျမင့္ဦးက ေျပာသည္။

အသိပညာ ဗဟုသုတနည္းပါးျခင္းမွာ လူကုန္ကူးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေစသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္ၿပီး မိသားစုအခက္အခဲႏွင့္ ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္ ေနရပ္ေျပာင္းေရႊ႕လုပ္ကိုင္ၾကရာမွ လူပဲြစားမ်ား၏ အခြင့္အေရးယူျခင္းခံရၿပီး လူကုန္ကူးခံၾကရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးေက်ာ္ျမင့္ဦးကေျပာသည္။

ေဒသတြင္းတိုက္ပဲြမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ၿပီး ဘိန္းႏွင့္မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစဲြမႈမ်ားျပားေနေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ပေလာင္(တေအာင္း)ေဒသတြင္ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားႏွင့္ လက္ထပ္မႈမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနထိ ေရာက္ရွိေနၿပီဟု တေအာင္းအမ်ဳိးသမီးအစည္းအ႐ံုး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဒီဒီပိုးေစင္ (ဒီဒီပိုႀကိမ္း)က ေျပာသည္။

တေအာင္းအမ်ဳိးသမီးအစည္းအ႐ံုးသည္ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား အခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ေနေသာ အဖဲြ႕ျဖစ္သလို ယခင္က ေရႊလီၿမိဳ႕ႏွင့္ လက္ရွိတြင္ မူဆယ္ၿမိဳ႕၌ နားခိုရာေဂဟာငယ္ေလးမ်ားဖြင့္ကာ လူကုန္ကူးခံအမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနေသာ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

ပေလာင္ေဒသရွိ ေက်းရြာတိုင္းတြင္ တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားႏွင့္ လက္ထပ္ထားသူ တုိင္းရင္းသူအမ်ဳိးသမီး အနည္းဆံုးငါးဦးႏွင့္အထက္ ရွိေနေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးမ်ား တ႐ုတ္အမ်ိဳးသားႏွင့္ လက္ထပ္ျခင္းသည္ အခ်ဳိ႕က လူကုန္ကူးခံရ၍ျဖစ္သလို အခ်ိဳ႕မွာ နယ္စပ္သို႔ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ရင္း ကိုယ္တိုင္သေဘာတူ လက္ထပ္ထားသူမ်ားလည္း ရွိသည္။

လက္ဖက္စိုက္ပ်ဳိးေရးကို အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္းအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေသာ ပေလာင္ (တေအာင္း) ေဒသတြင္ လက္ဖက္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းျခင္းေၾကာင့္ အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ ႀကီးထြားေနသည္။ ထို႔အတြက္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသူ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ အျခားေဒသမ်ားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားအျဖစ္ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္မႈမ်ားသည္။ ထို႔အျပင္ ပေလာင္လူငယ္အမ်ားစုမွာ မူးယစ္ေဆးစဲြမႈျပႆနာေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရးခက္ခဲၿပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျပင္ပထြက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ရာမွ အဆင္မေျပျဖစ္၍ ယခုကဲ့သို႔ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ေပါင္းသင္းျခင္းႏွင့္ လူကုန္ကူးခံရမႈ မ်ားျပားေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဒီဒီပိုးေစင္ (ဒီဒီပိုးႀကိမ္)က ေျပာသည္။

‘‘ဒီမွာေနရတာ ဆင္းရဲတယ္။ စား၀တ္ေနေရး အဆင္မေျပဘူး။ ဟိုမွာ အလုပ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ေရာင္းစားခံရတဲ့သူရွိသလို အိမ္မွာေနရင္းနဲ႔ ပဲြစားေတြကလာၿပီး ျမႇဴဆြယ္စည္း႐ံုးလို႔ ပါသြားၿပီးေတာ့ ေရာင္းစားခံရတာေတြလည္းရွိတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ေရာက္သြားရင္ ခ်မ္းသာမယ္ဆိုၿပီး တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားကို ကိုယ္တိုင္သေဘာတူၿပီး ယူတဲ့လူလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္လက္ေတြ႕မွာေတာ့ ဟိုေရာက္သြားရင္ ဒုကၡေရာက္သြားတာမ်ားတယ္။ တ႐ုတ္ေတြက ကေလးလုိခ်င္တယ္။ ကေလးေမြးၿပီးရင္ ေနာက္တစ္ေယာက္ကို ေလွ်ာ့ေစ်းနဲ႔ ထပ္ေရာင္းတာမ်ဳိးလည္းရွိတယ္’’ ဟု ၎က ေျပာသည္။

လူကုန္ကူးမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအားလံုးတြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။ လူကုန္ကူးတားရဲတပ္ဖဲြ႕မွ ထုတ္ျပန္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူကုန္ကူးမႈအျဖစ္အမ်ားဆံုး ၄၁ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မႏၲေလးခ႐ိုင္ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္အပါအ၀င္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပဲြမ်ားျဖစ္ပြားေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ တ႐ုတ္နယ္စပ္မွ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားပါ၀င္ေနသည္။

လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ေပါင္းသင္းေနသူမ်ားကို တားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈမရွိပါက လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ပေလာင္ (တေအာင္း) တိုင္းရင္းသားမ်ား လူမ်ဳိးေပ်ာက္မည္ကိုပင္ စိုးရိမ္ေနရသည္ဟု ဒီဒီပိုးေစင္(ဒီဒီပိုးႀကိမ္)က ေျပာသည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ေရးရဲတပ္ဖဲြ႕ကို သီးျခားဖဲြ႕စည္းခဲ့ၿပီး လူကုန္ကူးမႈတားဆီးေရး ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အေလးထားလုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ ကုလသမဂၢ (UNIAP) ၏ ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ မဲေခါင္ေျခာက္ႏိုင္ငံ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း လူကုန္တားတပ္ဖဲြ႕မွ ဒု-ရဲမွဴးမင္းႏိုင္က ေျပာသည္။ ထို႔အတူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္လည္း ပူးေပါင္းၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္သည့္ မူဆယ္-ေရႊလီႏွင့္ လြယ္ဂ်ယ္-က်န္းဖုန္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ နယ္စပ္ဆက္ဆံေရး႐ံုးမ်ားဖြင့္ကာ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

လူကုန္ကူးမႈမ်ား ေလ်ာ့က်ေစရန္ အသိပညာေပးေဟာေျပာျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေပးေနေသာ္လည္း ေဒသခံအမ်ားစုမွာ စိတ္ပါ၀င္စားမႈနည္းသည့္အတြက္ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏိုင္ေရး အခက္အခဲမ်ားရွိေနေၾကာင္း လူကုန္ကူးတားတပ္ဖဲြ႕မွဴး႐ံုးမွ ဒု-ရဲမွဴးမင္းႏိုင္က ေျပာသည္။

လူကုန္ကူးမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစရန္ အသိပညာေပးေဟာေျပာပဲြမ်ားတြင္ တက္ေရာက္နားေထာင္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သလို ေဒသခံလူထုအေနျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ႀကံဳမဟုတ္ဘဲ လူကုန္ကူးမႈမသကၤာမႈမ်ားေတြ႕လွ်င္ပင္ ၀ိုင္း၀န္းပူးေပါင္းေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ လိုအပ္သည္ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာသည္။

၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၈) ႏိုင္ငံသားမ်ား မူလအခြင့္အေရးႏွင့္တာ၀န္မ်ား ပုဒ္မ (၃၅၈) တြင္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားကို တားျမစ္သည္ဟူသည့္အခ်က္ ပါ၀င္သည္။ လူကုန္ကူးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည္ကို အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္တကြ မိပါကလည္း ေထာင္ဒဏ္အနည္းဆံုး ဆယ္ႏွစ္မွ တစ္သက္တစ္ကြၽန္း၊ ေသဒဏ္အထိ က်ခံရႏိုင္ေၾကာင္း လူကုန္ကူးဥပေဒတြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္။

သို႔ေသာ္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္လမ္းနည္းပါးျခင္းႏွင့္ ဆင္းရဲမဲြေတကာ ဘ၀ရပ္တည္ေရး အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူကုန္ကူးမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူကုန္ကူးမႈ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ အမ်ဳိးသမီးအခ်ဳိ႕မွာ လူကုန္ကူးမႈမ်ား ျပန္လည္က်ဴးလြန္လာၾကသည့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားပင္ ရွိလာသည္ဟု ရဲမွဴးေဖသိန္းေက်ာ္က ေျပာသည္။

ထိုသို႔ လူကုန္ကူးခံရသူက ျပန္လည္လူကုန္ကူးမႈမ်ားတြင္ ၎တို႔၏ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသားမ်ား၏ ခိုင္းေစမႈမ်ားေၾကာင့္ ပါ၀င္ေနသလို တခ်ဳိ႕ျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ လူကုန္ကူးျခင္းမွာ ေငြေၾကးမ်ားစြာ အလြယ္တကူရရွိႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္းကို သိရွိသြားၾကေသာေၾကာင့္ အဆင့္ဆင့္လူကုန္ကူးၾကျခင္းျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ရဲမွဴးေဖသိန္းေက်ာ္က သံုးသပ္သည္။

မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ေနထိုင္သည့္ မပံု႔ပံု႔သည္ လူပဲြစားေခၚေဆာင္ရာေနာက္သို႔လိုက္ရန္ သေဘာတူလိုက္သည္။ ေနာက္တစ္ေန႔နံနက္တြင္ မႏၲေလးမွ မူဆယ္သို႔ ေမာ္ေတာ္ကားျဖင့္ ထြက္ခြာၾကမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မပံု႔ပံု႔ မွာ လူကုန္ကူးခံရမည့္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ၎ႏွင့္ လူပဲြစားတို႔ ကားေပၚေရာက္ၿပီးမွ လူကုန္ကူးတားတပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားက အခ်ိန္မီတားဆီးကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ တားဆီးႏိုင္ရန္ႏွင့္ လူကုန္ကူးပဲြစားကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ရန္ မပံု႔ပံု႔က လူကုန္ကူးတားတပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ႀကိဳတင္ညိႇႏႈိင္း အခ်ိန္းအခ်က္ျပဳလုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ တကယ္ေတာ့ မပံု႔ပံု႔သည္ လူပဲြစားကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ရန္ လူကုန္ကူးတားတပ္ဖဲြ႕မွ ေစလႊတ္ထားသည့္ အသြင္ယူထားေသာ တည္ၾကက္ပင္ျဖစ္သည္။ ၎က လူကုန္တားတပ္ဖဲြ႕၀င္ မဟုတ္ပါ။ အမ်ိဳးသားေရးအတြက္ ကိုယ့္စရိတ္ႏွင့္ကိုယ္ လူကုန္ကူးမႈမ်ားကို ပူးေပါင္းေဖာ္ထုတ္ေပးေနသူ ျဖစ္ပါသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလအတြင္းက မပံု႔ပံု႔ေနထိုင္ေသာ ရပ္ကြက္အတြင္း လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေဟာေျပာပဲြတစ္ခုသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးအဖဲြ႕ထံသို႔ သြားေရာက္ကာ ပူးေပါင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိဆိုလွ်င္ မပံု႔ပံု႔အသြင္ယူၿပီး ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးသည့္အမႈသံုးမႈ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။

ေမာင္တာ၊ ေအးမြန္ရာျပည့္
7Day News Journal အတဲြ (၁၃)၊ အမွတ္(၁၂)