ဒု-သမၼတ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္း ကိုယ္တုိင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့
ဦးစီးေကာ္မတီဟာ သိပ္မၾကာခင္ ကာလအတြင္း ၅ ၾကိမ္ေျမာက္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု
သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး တစ္ရပ္ က်င္းပႏုိင္ေရး ၾကိဳးစားေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းၾကီး ၉ ဂိုဏ္းရွိပါတယ္။ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မွာ
သာသနာေတာ္ သန္႔ရွင္း တည္တန္႔ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ဒီ ဂိုဏ္းၾကီး ၉ ဂုိဏ္း
စုေပါင္းျပီး ပထမ ဦးဆံုးအၾကိမ္ သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ
အစည္းအေ၀းကေန တဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္၊ ဗဟိုအဆင့္၊ တုိင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အဆင့္၊
ျမိဳ႕နယ္နဲ႔ ရပ္ကြက္အဆင့္ သံဃာ့နာယက အဖဲြ႕ အဆင့္ဆင့္ ဖဲြ႕စည္းျပီး ပရိယတၱိ
သာသနာေတာ္၊ ပရိပတၱိ သာသနာေတာ္၊ ပဋိေ၀ဒ သာသနာေတာ္ လုပ္ငန္းသံုးရပ္ကို
ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၁၉၈၀ ကေန ၁၉၉၅ ခုႏွစ္အထိ ၁၅ ႏွစ္အတြင္း သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး ၄ ၾကိမ္
က်င္းပႏုိင္ခဲ့ျပီး အဲဒီေနာက္ပိုင္း အႏွစ္ ၂၀ နီးပါးအၾကာ ဒီေန႕အခ်ိန္ထိ
ဂုိဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး က်င္းပႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ မဟန
လို႔ အတိုေကာက္ ေခၚေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက အဖဲြ႕နဲ႔ အဖဲြ႕အစည္း
အဆင့္ဆင့္ ဘယ္လို ျဖစ္ေပၚလာသလဲ၊ ဘာေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသလဲ၊ လက္ရွိ
သံဃာ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လို ျပသနာေတြ ရင္ဆုိင္ေနရသလဲ၊ အခုက်င္းပမယ့္
သံဃာ့ အစည္းအေ၀းၾကီးက ဘာေတြ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မလဲ ဆိုတာ
ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
ပထမ အၾကိမ္ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီး က်င္းပႏုိင္ခဲ့တာ၊
သံဃာ့အဖဲြ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္ ဖဲြ႕စည္းႏုိင္ခဲ့တာဟာ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း
တံခိုးၾသဇာ အလြန္ၾကီးေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ။ သံဃာေတြ အေနနဲ႔ သာသနာ့အေရး၊ သံဃာ့အေရး
ေဆာင္ရြက္ေကာင္း ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေလာကီအေရး၊ ႏုိင္ငံ့အေရး
မွာေတာ့ အာဏာရွင္ေတြကို လြန္ဆန္ျပီး ဘာမွ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတာေတာ့
မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း စစ္အာဏာသိမ္းျပီး တက္လာတဲ့ စစ္အစိုးရကို
တိုင္းျပည္မွာ အလြန္ပညာတတ္၊ အလြန္ထင္ရွား၊ အလြန္ထက္ျမက္တဲ့ တိပိဋက
ဆရာေတာ္ၾကီး ဦးသုမဂၤလ ဦးေဆာင္တဲ့ သံဃာေတြက သပိတ္ေမွာက္ ကံေဆာင္ၾကပါတယ္။
စစ္အစိုးရဟာ သံဃာေတြရဲ႕ ဒီလို ၀ိနည္းနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္မွဳကို အၾကမ္းဖက္
ျဖိဳခဲြ၊ ဆရာေတာ္ၾကီး ဦးသုမဂၤလ ကိုလည္း ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားခဲ့ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ၁၉၈၈ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ေတာင္းဆို ဆႏၵျပပဲြၾကီးကို
စစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ျပီး ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ေတြမွာ
သံဃာေတာ္ေတြဟာလည္း စစ္အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးကို အၾကမ္းမဖက္ပဲ ဗုဒၶတရားရဲ႕
၀ိနည္းေတာ္နဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ
သံဃာ့လွဳပ္ရွားမွဳၾကီးထဲမွာ
ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာနာယက အဖဲြ႕လို အဖဲြ႕မ်ိဳးက ပါ၀င္ျခင္း
မျပဳႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါတင္မက စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ၁၉၉၅ ေနာက္ပိုင္း
ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃာ့အစည္းအေ၀းၾကီးကိုလည္း က်င္းပေပးခဲ့ျခင္း
မရွိေတာ့ပါဘူး။
ဆရာေတာ္ၾကီး ဦးသုမဂၤလာ တို႔လို အထင္ကရ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြ သပိတ္ေမွာက္
ကံေဆာင္ျပီး ေနာက္ပိုင္းလည္း ျမန္မာျပည္မွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕
ဖိႏွိပ္ရက္စက္မွဳေတြဟာ ေလ်ာ့က် မသြားပါဘူး။ ဒါတင္မက ျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာေရး၊
စီးပြားေရး နဲ႔ အေထြေထြ က်ဆင္းမွဳေတြဟာလည္း နာလံ မထူႏုိင္ေအာင္
ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ တပည့္ဒါယိကာ၊ ဒါယိကာ မေတြ အေၾကာက္တရား ဖံုးလႊမ္း၊
လူလံုးမလွ၊ ဒုကၡေရာက္ေနရတာကို မၾကည့္ရက္တဲ့ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ သံဃာ့အာဇာနည္
ေတြဟာ ၂၀၀၇ ပါတ္၀န္းက်င္မွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြကို တေၾကာ့ျပန္
တြန္းလွန္ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီ တစ္ၾကိမ္မွာလည္း ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားေဒသနာေတာ္လာ
အတိုင္း အာဏာပိုင္ေတြ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းတဲ႔ ဆြမ္းကြမ္း ရုပ္၀တၱဳေတြကို
အလွဴခံျခင္း မျပဳဘူး ဆိုတဲ့ သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္တာ အပါအ၀င္ လမ္းေလ်ာက္ၾကြခ်ီ
ေမတၱာ ပို႕တာေတပဲြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အားလံုးသိၾကတဲ့ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက
ျပည္သူေတြ ရင္သပ္ရွဳေမာ ဂရုဏာသက္ခဲ့ရတဲ့ ၾကည္ညိဳေလးစားဖြယ္ရာ ေရႊ၀ါေရာင္
ေတာ္လွန္ေရးၾကီးျဖစ္ပါတယ္။
အပ္တိုတေခ်ာင္းမွ မကိုင္၊ အၾကမ္းဖက္ စကား တခြန္းမွ မျမြက္တဲ့
သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ဒီ ျငိမ္းခ်မ္းလွတဲ့ လွဳပ္ရွားမွဳၾကီးကို စစ္အာဏာရွင္ေတြ
အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြဟာ လက္အုပ္ခ်ီ ေမတၱာပို႕ေနတဲ့
သံဃာေတာ္ေတြ ကို ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ စစ္ကား၊ လံုထိန္းကားေတြနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္း၊
မီးခိုးဗံုးနဲ႔ခဲြ၊ နံပါတ္တုတ္ေတြနဲ႔ ရိုက္ႏွက္၊ အၾကမ္းဖက္ ဖမ္းဆီးတာမ်ိဳး
လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သံဃာေတာ္ေတြ သီတင္းသံုးရာ ေက်ာင္းတိုက္ေတြထဲ ည အခ်ိန္
အားဓမၼ၀င္ေရာက္၊ ပစၥည္းေတြ ဖ်က္ဆီး၊ သံဃာေတြကို ရိုက္ႏွက္ဖမ္းဆီးတာမ်ိဳး
လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါကိုလည္း ဂိုဏ္းေပါင္းစံု ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္ေတြနဲ႔
ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သံဃာ့မဟာနာယက အဖဲြ႕ၾကီးကလည္း ဘာမွ မတတ္ႏုိင္ခဲ့ၾကပါဘူး။
စစ္အာဏာရွင္ေတြေၾကာင့္ သာသနာေတာ္ ေသြးစြန္းခဲ့ရတဲ့ ကာလေတြလို႔
ဆုိလိုက္ရင္လည္း မမွားပါဘူး။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ
အဖဲြ႕သစ္တက္လာခဲ့အခါ သံဃာေတြအတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္က ဘာသာေရးဆန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ မိတၱီလာ၊ လားရွိဳး နဲ႔
ပဲခူးတုိင္းဘက္ကို ကူးစက္လာျပီးေနာက္ပိုင္း အစၥလာမ္ဘာသာ မုန္းတီးေရး
ေဟာေျပာ ၀ါဒျဖန္႔ လွဳံ႕ေဆာ္၊ လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ထူးျခားတာ
တစ္ခုက အမုန္းတရား ေဟာေျပာသူေတြထဲမွာ သံဃာတစ္ခ်ိဳ႕ ပါ၀င္လာျခင္းပါ။
သံဃာတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာကို ေျပာင္ေလွာင္ေဟာေျပာတာမ်ိဳး လုပ္ပါတယ္။
သံဃာတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘာသာျခား မိစၦာဒိဌိေတြကို လူထြက္ျပီး စစ္ခ်ီတိုက္ခိုက္တဲ့
သူရဲေကာင္း ရဟန္းတပါးအေၾကာင္း ေဟာေျပာပါတယ္။ ဘာသာျခားေတြကို သတိထားၾက၊
မဟုတ္ရင္ အိမ္နီးခ်င္း ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပိုင္းမွာလို က်ည္ကာအက်ီ ၤ
၀တ္ျပီး ဆြမ္းခံၾကြရလိမ့္မယ္ ဆိုျပီး ေဟာၾကားတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
သံဃာေတာ္ေတြကေတာ့ သူတို႔ဟာ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ လွံဳ႕ေဆာ္မွဳ မလုပ္ၾကဘူးလို႔
မိန္႔ေတာ္မူၾကေပမယ့္ ေဟာၾကားလိုက္တဲ့ အမုန္းတရားေတြေၾကာင့္ ျပႆနာ တစံုတခု
ေပၚလာတာနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မွဳအျဖစ္ ကူးေျပာင္းသြားတတ္ၾကတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးကိုေတာ့
လက္မခံၾကပါဘူး။
ခုဆိုရင္ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေၾကြးေၾကာ္သံေအာက္မွာ
ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ အင္အားေကာင္းတဲ့ မ.ဘ.သ အဖဲြ႕ၾကီးေတြ
ေပၚေပါက္လာပါျပီ။ ဒီ အဖဲြ႕အစည္း အားလံုး သေဘာထား တစ္ခုတည္း ရွိတယ္လို႔ေတာ့
မယူဆႏိုင္ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ အဖဲြ႕အစည္းေတြကေတာ့ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔
အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ဖို႔
ဆႏၵရွိတာ ေတြ႕ရေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ အဖဲြ႕ေတြကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ မုန္းတီးေရးေပၚမွာ
အေျခစိုက္ထားတာမ်ိဳး ေတြ႕ျမင္ၾကရပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး အစၥလာမ္ဘာသာ
ကိုးကြယ္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ကာတာ အေျခစိုက္ Ooredoo ဆက္သြယ္ေရး
ကုမၸဏီက ထုတ္လုပ္တဲ့ မိုဘိုင္း ဖုန္းဆင္းမ္ကတ္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ
မသုံးစြဲဖို႔အတြက္၊ သပိတ္ေမွာက္ၾကဖို႔အတြက္ စည္းရံုး လွံဳ႕ေဆာ္တဲ့
လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေပၚေပါက္လာေနတာ သာဓက တစ္ခုပါပဲ။ ဒါေတြက လက္ရွိ
ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဗုဒၶ သာသနာ့ပံုရိပ္နဲ႔ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ ေနာက္ဆံုး
အေျခအေနပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအတြက္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ မက်င္းပႏုိင္တဲ့ ဂိုဏ္းေပါင္းစံု
သံဃာ့အစည္းအေ၀းပဲြၾကီး အတြက္ ၾကီးမားတဲ့ ျပသနာေတြ၊ စိန္ေခၚမွဳေတြ
ေစာင့္ၾကိဳေနတာ ေတြ႕ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေရးအၾကီးဆံုး ျပသနာက ျမန္မာႏုိင္ငံ
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ပံုရိပ္ ႏုိင္ငံတကာ အျမင္မွာ က်ဆင္းေနတဲ့ ျပႆနာပါ။ ဒါကို
အဓိကထား ေျဖရွင္းေတာ္မူၾကရပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ ျပႆနာက ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့
ဘာသာေရး တစ္ခုကို ႏွစ္ေထာင္နဲ႔ခ်ီ ထြန္းကားျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ခဲ့တဲ့
ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ သာသနာေတာ္ထဲက ဘုရားသားေတာ္ သံဃာတခ်ိဳ႕ ကိုယ္တိုင္ အမုန္းတရား
ျဖန္႔ျဖဴးေနတဲ့ ကိစၥပါ။ ခုဆိုရင္ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူလူထုၾကားထဲမွာ ဘာသာျခား
အမုန္းတရားေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနျပီး ျပႆနာေပၚတာနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မွဳကို ကူးစက္၊
ေနာက္ဆံုး ဗုဒၶဘာသာ နာမည္ပ်က္ရမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္တည္ေနပါတယ္။ ဒီအတြက္
ဂိုဏ္းေပါင္းစံုက ဦးေဆာင္ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ား အေနနဲ႔ ဒီ
ျပႆနာၾကီးေတြ အပါအ၀င္ အျခား သာသနာေတာ္ကို ညစ္ႏြမ္းေစတဲ့ ကိစၥေတြ၊ သာသနာေတာ္
သန္႔ရွင္းတည္တံ့ ပ်ံ႕ပြားေရး ကိစၥေပါင္းမ်ားစြာကို စည္းေ၀း
ေျဖရွင္းေပးေတာ္မူၾကလိမ့္မယ္လို႕ ထင္ျမင္မိပါေၾကာင္း
သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
(စာေရးသူသည္ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္
သတင္းစာဆရာ တဦးျဖစ္သည္။ လတ္တေလာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး
အျဖစ္အပ်က္မ်ား အေပၚ ေဝဖန္ သုံးသပ္ခ်က္ ေဆာင္းပါးမ်ားကို သတင္းစာ၊
ဂ်ာနယ္မ်ားတြင္ ေရးသားလ်က္ ရွိသည္။)
http://burma.irrawaddy.org/opinion/viewpoint/2014/05/05/58384.html
သင္တို႔၏ သေဘာတရားမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးသြားႏိုင္ပါသည္။
ReplyDeleteသင္တို႔၏ သေဘာတရားမွတ္ခ်က္မ်ား ေပးသြားႏိုင္ပါသည္။
ReplyDelete