ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ စီးပြားေရး မလုပ္ရန္ အိုဘားမားကို ျမန္မာ့အေရး အဖြဲ႕မ်ား ေတာင္းဆို

၂၀၁၂ ႏိုဝင္ဘာလက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားတို႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ (ဓာတ္ပံု – Reuters)

ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ စစ္တပ္ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အေမရိကန္ အေနႏွင့္ ရင္းႏွီွးျမွဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္ရန္ တားျမစ္ထားသည့္ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈကို ဆက္လက္သက္တမ္းတုိးရန္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသည့္ အဖြဲ႔ ၂၉ ဖြဲ႕က သမၼတ အုိဘားမားအား ေတာင္း ဆုိ တုိက္တြန္းလိုက္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

အေမရိကန္ အေျခစိုက္ U.S Campaign For Burma အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာရွိ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသည့္ Burma Campaign UK ၊ ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္(Kachin Peace Network) ၊ ကရင္အမ်ိဳးသမီး အစည္းအ႐ံုး၊ လားဟူ အမ်ိဳးသမီး အစည္းအ႐ံုး၊ မယ္ေတာ္ ေဆးခန္း၊ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ကြန္ရက္(NDD)၊ ထား၀ယ္ အမ်ိဳးသမီး သမဂၢ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ျမန္မာႏုိင္ငံ) (WLB) စသည့္ အဖြဲ႔မ်ားက အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမား ထံသို႔ ေမလ ၆ ရက္ေန႔က စာပုိ႔ ေတာင္းဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တာ၀န္သိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ရွိ၊ မရွိ အစီရင္ခံစာ တင္ျပရန္ႏွင့္ ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ တာ၀န္ ရွိသူမ်ား ဆက္စပ္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္ရန္ တားးျမစ္ထားခ်က္ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က စတင္ ခ်မွတ္ထားခဲ့ၿပီး ယခု ေမလအတြင္း သက္တမ္း ကုန္ဆံုးမည္ ျဖစ္သည္။

အဆုိပါ အေရးယူမႈကို အမ်ိဳးသား အေရးေပၚ အေျခအေနဆုိင္ရာ လုပ္ပုိင္ခြင့္က ေထာက္ခံထားေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

“၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္လာမလား၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ နည္းလမ္းက် တုိးတက္မႈေတြကို အေမရိကန္က ေထာက္ခံေနတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသဖုိ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တားျမစ္ခ်က္ကို သမၼတ အုိဘားမားက မျဖစ္မေန သက္တမ္း တုိးရမယ္” ဟု USCB ဒါ႐ုိက္တာ Rachel Wagley က သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေျပာဆိုထားသည္။

အုိဘားမား အစုိးရကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ေနေသာ္လည္း လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္း၊ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ အဆက္အသြယ္ရွိေနျခင္း၊ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ လူ႔အခြင့္အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ဆက္လက္ဖမ္းဆီး၊ ထိန္းသိမ္းေနမႈမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိဳးေဖာက္မႈမ်ား စသည္တို႔ အေပၚ စုိးရိမ္ေၾကာင္း ယမန္ႏွစ္က အခုိင္အမာေျပာ ဆုိခဲ့ၿပီး ယခုအခါ အေျခအေန ပိုမုိဆုိး၀ါးလာေၾကာင္း အဆုိပါ ၂၉ ဖြဲ႔၏ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ေထာက္ျပထားသည္။

ျမန္မာအစုိးရသည္ လူသိရွင္ၾကား သတင္းမီဒီယာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ျပခဲ့ေသာ္လည္း နာမည္ပ်က္ စာရင္းသြင္း ထား ေသာ ႏုိင္ငံျခား သတင္း႒ာနမ်ားႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ လိုလားေသာ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚ လက္သိပ္ထုိး အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း၊ ဆင္ဆာ ဆက္လက္ ရွိေနျခင္း၊ မီဒီယာဥပေဒမ်ားျဖင့္ တင္းက်ပ္မႈ လုပ္ေဆာင္လာျခင္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားၾကသည့္ အဖြဲ႕မ်ားက ေျပာဆိုသည္။

ထုိ႔အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဥပေဒၾကမ္းကို ျပ႒ာန္းႏုိင ္ေရး ႀကိဳးစားေနေၾကာင္းလည္း ထိုအဖြဲ႔မ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။

ယင္း ဥပေဒအရ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ဘာသာျခားႏွင့္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားမႈကို ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္မည္လည္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဘဂၤါလီ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား ကေလးေမြးဖြားမႈကိုလည္း ကန္႔သတ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ထုိ႔အျပင္ ျမန္မာအစုိးရသည္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ေျမာက္ကိုရီးယား သံတမန္မ်ားႏွင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ ဆက္ ဆံ ေရး ကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း တခ်ိဳ႕ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားအရ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အစီအစဥ္မ်ား အတြက္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ တြဲဖက္ အလုပ္လုပ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါရွိသည္။

“တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ စနစ္တက် ခြဲျခားႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံေနတာ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို ထိန္းသိမ္း တာ၊ ရက္ စက္မႈေတြနဲ႔ အတူလုပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ႏုိင္ငံေရး ေနာက္ျပန္ဆြဲေနတာနဲ႔ တင္းက်ပ္ဖိႏွိပ္တဲ့ ဥပေဒမူၾကမ္းေတြ ေရးဆြဲေနတာေတြကို အေမရိကန္ အစုိးရအေနနဲ႔ သည္းခံေနဖုိ႔ မလုိဘူး ဆုိတာ အခုိင္အမာ သတင္း စကားေပးတာပါ”ဟု Rachel Wagley က ဆုိသည္။

၄င္းက ဆက္လက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသည့္ သူမ်ားသာမကဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အားလံုး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ ေရး၏ အသီးအပြင့္မ်ား ခံစားရရွိလာေစေရး အတြက္ အခုိင္အမာ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုသည္။

By လင္းသန္႔ (ဧရာ၀တီ)သတင္းဌာန